Προς συριζαίους [μα ουχί ''νοικοκυραίους...''] του Πάνου Δαμέλου

Προς συριζαίους [μα ουχί ''νοικοκυραίους...'']

του Πάνου Δαμέλου «Υπάρχει πραγματικά κανένας λόγος να φοβάται κανείς την αριστερά στην Ελλάδα σήμερα; (…) Άκουσα τον προηγούμενο ομιλητή  να λέει ότι εκπροσωπώ τη ριζοσπαστική αριστερά… αλλά κατά πόσο είμαστε  πραγματικά ριζοσπαστικοί; (…) Ο στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι να σώσει τη χώρα και να την κρατήσει στην ευρωζώνη». (απόσπασμα από ομιλία  του Αλέξη Τσίπρα στις ΗΠΑ) Είναι μία μόνο από τις δηλώσεις «νοικοκυροσύνης» και διαπιστευτηρίων της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ ότι, παρά τις διαφορετικές φωνές στο εσωτερικό του, στην πραγματικότητα είναι πλέον μία συστημική δύναμη. Ενδιαφέρον έχει πχ και ο τίτλος πρόσφατου άρθρου του Γ. Μηλιού στην Αυγή, σύμφωνα με το οποίο η συνάντηση του ΣΥΡΙΖΑ με το ΔΝΤ σηματοδοτεί την έναρξη της «πραγματικής διαπραγμάτευσης». Δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ θα κάνει αυτό που υποσχέθηκε αλλά δεν τήρησε ο Σαμαράς. Αυτή την αριστερά χρειαζόμαστε; Όσο περνά ο καιρός και όσο γίνονται όλο και πιο σαφείς οι προθέσεις και η αντίληψη για μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο πιο επιτακτική ανάγκη γίνεται να συζητιούνται κάποια πράγματα ανοιχτά και να επανακαθορίζει ο καθένας τη στάση του, να επιβεβαιώνει ότι πράγματι αυτό το πολιτικό σχέδιο θέλει να υπηρετήσει. Το κεντρικό σχέδιο που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ για την οικονομία είναι «ακυρώνουμε –δεν διαπραγματευόμαστε- τα μνημόνια, αλλά διαπραγματευόμαστε τις δανειακές συμβάσεις». Δυστυχώς, για να μιλήσουμε χωρίς περιστροφές, πρόκειται περί ξεδιάντροπης πολιτικής απατεωνιάς. Τα μνημόνια είναι οι όροι που συνοδεύουν τις δανειακές συμβάσεις. Τι σημαίνει θα διαπραγματευτούμε τις δανειακές συμβάσεις; Στο τέλος της «διαπραγμάτευσης», δεν θα συνοδεύονται από όρους, άρα από αναθεωρημένα μνημόνια; Γιατί παίζουμε με τις λέξεις; Τι σχέση έχει αυτός ο εμπαιγμός και η υποτίμηση της νοημοσύνης του λαού, με τη λεγόμενη ηθική της αριστεράς; Πολλοί εντός του ΣΥΡΙΖΑ λένε, με αφορμή και τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ότι υπάρχει ανάγκη για «ριζοσπαστική  στροφή» για να πάρει τα πάνω του  το κόμμα. Η ριζοσπαστικότητα όμως δεν  είναι επικοινωνιακό τρικ. Δεν  αρκεί μια διαφορετική επικοινωνιακή τακτική. Το βασικό ερώτημα –για οποιαδήποτε πολιτική δύναμη στην Ελλάδα σήμερα- είναι αυτό της ρήξης ή της ενσωμάτωσης, του αν θα ακυρώσεις πραγματικά τα μνημόνια, θα κάνεις μονομερή διαγραφή του χρέους και θα έρθεις σε ρήξη με την τρόικα ή αν θα επιδιώξεις το συμβιβασμό μαζί της και θα αρχίσεις τις συνομιλίες για ένα κάπως πιο φιλολαϊκό μνημόνιο. Μία τέτοια αλλαγή σημαίνει ουσιαστική ανατροπή και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Σημαίνει πραγματική αλλαγή πλεύσης, η οποία δεν μπορεί να γίνει χωρίς αλλαγή ηγεσίας. Μερικοί θα πουν ότι ο πρόεδρος εκπροσωπεί απλά τη βάση, και άρα αν η βάση δώσει εντολή για πιο ριζοσπαστικές θέσεις, ο πρόεδρος μπορεί να παραμείνει ο ίδιος και απλά να αρχίσει να μιλάει διαφορετικά. Όμως ο κόσμος της αριστεράς δεν είναι ηλίθιος και φυσικά και δε θα εμπιστευτεί κάποιον που άλλα λέει σήμερα και άλλα θα λέει αύριο. Όσοι υποστηρίζουν λοιπόν ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να κάνει πραγματικά ριζοσπαστική στροφή, πρέπει να μπορούν να τη συνοδεύσουν και με αλλαγή ηγεσίας (δεν πρόκειται για θέμα προσώπου μόνο, μιλάμε συνολικά για την ηγετική ομάδα που είναι σαφές ότι ανήκει στο συστημικό και οικειοθελώς ενσωματώσιμο άκρο του φάσματος του ΣΥΡΙΖΑ). Υπάρχει τέτοια δυνατότητα στο άμεσο μέλλον; Υπάρχει σήμερα πολυτέλεια χρόνου, μήπως και αλλάξουν σιγά σιγά οι συσχετισμοί; Ας είμαστε ειλικρινείς, η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι όχι. Πολλοί σύντροφοι λένε «ας πάρουμε  πρώτα την κυβέρνηση και, αν όντως  κινηθούμε δεξιά και δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τα πράγματα, τότε θα φύγουμε». Και πού θα πάτε, αν δεν έχουμε δυναμώσει και μαζικοποιήσει ήδη ως τότε έναν πραγματικά ριζοσπαστικό αριστερό πόλο; Αυτή η λογική είχε μία βάση στις εκλογές του Ιούνη. Να βγει κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, να φανεί ότι δε γίνεται τίποτα, δεν ανατρέπεται αυτή η πολιτική αν δεν έρθεις σε σύγκρουση με χρέος και τρόικα (δηλαδή και ΕΕ) και ο κόσμος να καταλάβει ότι πρέπει να μετακινηθεί σε πιο ριζοσπαστικές θέσεις. Ωστόσο μετά τις εκλογές του Ιούνη η ΔΗΜΑΡ, ένα κόμμα που για την πλειοψηφία του κόσμου ανήκει στον ευρύτερο χώρο της αριστεράς, μπήκε σε μία μνημονιακή, συστημική κυβέρνηση που συνεχίζει την εξαθλίωση των εργαζομένων. Πιστεύετε πραγματικά ότι ο κόσμος θα έχει την υπομονή να δώσει και τρίτη ευκαιρία στην αριστερά; Πόσες ΔΗΜΑΡ θα ανεχτεί; Συνειδητοποιείτε πόσο εύκολα θα πιάσει τότε το επιχείρημα «την είδαμε και την αριστερά, δύο αριστερά κόμματα κυβέρνησαν και μας κράτησαν και τα δύο στο ΔΝΤ»; Πού θα στραφεί τότε η πλειοψηφία; Στην ακόμα-πιο-αριστερή αριστερά που θα μιλάει ξανά για ακύρωση των μνημονίων ή στην αντίθετη κατεύθυνση (που θα απολαμβάνει και το ανοιχτό αβαντάρισμα του μεγάλου κεφαλαίου και των ΜΜΕ); Σκέφτονται κάποιοι ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι «αναγκαίο κακό» για να διαλυθούν οι αυταπάτες ότι μπορεί να αλλάξει η πολιτική σε συνεννόηση με τους δανειστές, οπότε ας μείνουμε εκεί και ας στηρίξουμε αυτό το σχέδιο τουλάχιστον μέχρι να αποτύχει. Αυτή η ανάγνωση όμως υποτιμά τη γρήγορη ριζοσπαστικοποίηση του λαού και αποδεικνύεται ότι είναι λανθασμένη από το εξής γεγονός: η ΔΗΜΑΡ ήταν αυτή που λίγους μήνες πριν τις εκλογές βρισκόταν δημοσκοπικά κοντά στο 20%. Κι όμως, ο κόσμος την ξεπέρασε πριν τη δοκιμάσει στην πράξη, στις εκλογές την προτίμησε ένα 6%, ενώ ο πιο «ριζοσπαστικός» ΣΥΡΙΖΑ πήρε 17% και στη συνέχεια 27%. Αντίστοιχα, όσο πιο γρήγορα ενωθούν οι δυνάμεις της ριζοσπαστικής αριστεράς, που εκ των πραγμάτων μεγάλο μέρος τους έχει εγκλωβιστεί σήμερα στον ΣΥΡΙΖΑ, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσει να ελευθερωθεί και να βρει τη γνήσια έκφρασή του και το εμφανέστατα υπαρκτό ανατρεπτικό ρεύμα της κοινωνίας. Όσο αυτές οι δυνάμεις χρονοτριβούν, περιμένοντας «να δούμε τι θα γίνει», μήπως π.χ. γίνουν εκλογές σύντομα (πράγμα που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί), τόσο ταυτίζονται με τη λογική της «ακίνδυνης αριστεράς», τόσο υπηρετούν ένα πολιτικό σχέδιο διάσωσης του πολιτικού συστήματος, μια εκ των προτέρων αποτυχημένη (σε καιρό κρίσης) προσπάθεια αναβίωσης της σοσιαλδημοκρατίας που θα παρασύρει όλη την αριστερά στην ανυποληψία, πιθανότατα για δεκαετίες. Μόνη μας ελπίδα, εφόσον κατανοούμε το μέγεθος του κινδύνου και δε θέλουμε να πάμε σαν τα πρόβατα στη σφαγή, να διαχωριστεί σήμερα όλη η ριζοσπαστική αριστερά ρητά από τέτοιες λογικές και να εργαστούμε μαζί για τη ριζοσπαστική, αντικαπιταλιστική αριστερά της ανατροπής που έχουμε ανάγκη - αυτήν που η αστική τάξη θα έχει κάθε λόγο να φοβάται.